La Grèce déclare 2026 « Année Manos Hatzidakis » pour marquer le centenaire de la naissance du compositeur.
Greece declares 2026 “Year of Manos Hatzidakis” to mark 100 years since composer’s birth.
Le ministère grec de la Culture a annoncé que 2026 serait officiellement consacrée au légendaire compositeur Manos Hatzidakis, marquant ainsi le centenaire de sa naissance et rendant hommage à son influence profonde sur la musique grecque et internationale.
The Greek Ministry of Culture has announced that 2026 will be officially dedicated to the legendary composer Manos Hatzidakis, marking the centenary of his birth and honoring his profound influence on Greek and international music.

Sa première rencontre avec Manos Hadjidakis, comment il a inspiré les artistes à exceller avec son travail, mais aussi comment la chanson "Les enfants du Pirée" a été créée : interview de Nana Mouskouri, à l'occasion du 100e anniversaire de la naissance du musicien de premier plan.
Her first encounter with Manos Hadjidakis, how he inspired artists to excel with his work, but also how the song ‘The Children of Piraeus’ was created : interview with Nana Mouskouri, on the occasion of the 100th anniversary of the birth of the leading musician.

O Χατζιδάκις υπήρξε για μένα ο μεγάλος μου δάσκαλος. Βγήκα στο τραγούδι χάρη στον Μίμη Πλέσσα, όμως μια μέρα μου είπαν ότι ήθελε να με δει ο Μάνος, ο οποίος ήταν ήδη πολύ γνωστός. Ηταν μεγάλη τιμή και μεγάλη έκπληξη και πέραν της χαράς ένιωσα και φόβο. Τον συνάντησα στα γραφεία της Φίνος Φιλμ, ήταν καθισμένος στο πιάνο και άρχισε να μου παίζει μια μελωδία για να την τραγουδήσω. Μετά μου έδωσε και τα λόγια. Περάσαμε πολλή ώρα μαζί και στο τέλος είχε ένα τραγούδι, το οποίο το ηχογράφησε. Ηταν το «Πίσω από τις Τριανταφυλλιές».
Hatzidakis a été pour moi un grand maître. J'ai commencé à chanter grâce à Mimi Plessa, mais un jour, on m'a dit que Manos, qui était déjà très connu, voulait me voir. C'était un grand honneur et une grande surprise, et au-delà de la joie, j'ai aussi ressenti de la peur. Je l'ai rencontré dans les bureaux de Finos Film, il était assis au piano et a commencé à me jouer une mélodie pour que je la chante. Il m'a ensuite donné les paroles. Nous avons passé beaucoup de temps ensemble et à la fin, il avait une chanson, qu'il a enregistrée. C'était « Piso apo tis Triantafyllies » (Derrière les rosiers).
Hatzidakis was a great teacher to me. I started singing thanks to Mimi Plessa, but one day I was told that Manos, who was already very well known, wanted to see me. It was a great honour and a big surprise, and beyond the joy, I also felt fear. I met him at the Finos Film offices. He was sitting at the piano and started playing a melody for me to sing. He then gave me the lyrics. We spent a lot of time together and in the end, he had a song, which he recorded. It was ‘Piso apo tis Triantafyllies’ (Behind the Rose Bushes).

Εγινε φίλος μου, ακόμη και κουμπάρος μου – με πάντρεψε με τον πρώτο μου σύζυγο, τον κιθαρίστα Γιώργο Πετσίλα – αλλά ήταν πιο πολύ κάτι σαν μεγάλος μου αδελφός. Μου έδινε συνεχώς οδηγίες. Είχε πάθος με τη μουσική. Εμοιαζε να φλέγεται όταν εξηγούσε πώς ήθελε να πεις μιας δημιουργία του. Αυτό ήταν και το πιο πολύτιμο μάθημα που πήρα από εκείνον· το να μην αρκούμαι ποτέ στη μετριότητα. Ηταν τελειομανής. Τον ενοχλούσε νομίζω που ο ίδιος δεν μπορούσε να τραγουδήσει επειδή δεν είχε καλή άρθρωση και ήταν πάρα πολύ απαιτητικός. Δεν θα σε άφηνε να σταματήσεις αν δεν είχες φτάσει στο αποτέλεσμα που ήθελε, voila.
Il est devenu mon ami, et même mon témoin de mariage – lors du mariage avec mon premier mari, le guitariste Giorgos Petsilas –, mais il était plutôt comme un grand frère pour moi. Il me donnait sans cesse des conseils. Il était passionné de musique. Il semblait s'enflammer lorsqu'il expliquait comment il voulait que l'on interprète une de ses créations. C'est la leçon la plus précieuse que j'ai apprise de lui : ne jamais se contenter de la médiocrité. Il était perfectionniste. Je pense que cela le dérangeait de ne pas pouvoir chanter lui-même parce qu'il n'avait pas une bonne articulation et il était très exigeant. Il ne vous laissait pas tranquille tant que vous n'aviez pas atteint le résultat qu'il voulait, voilà.
He became my friend, and even my best man – at my wedding to my first husband, the guitarist Giorgos Petsilas – but he was more like a big brother to me. He was always giving me advice. He was passionate about music. He seemed to light up when he explained how he wanted one of his creations to be performed. That's the most valuable lesson I learned from him: never settle for mediocrity. He was a perfectionist. I think it bothered him that he couldn't sing himself because he didn't have good articulation, and he was very demanding. He wouldn't leave you alone until you achieved the result he wanted, that's all.

Ο Μάνος έγραψε «Τα παιδιά του Πειραιά» νότα-νότα μαζί μου. Ημασταν στου «Φλόκα», το στέκι τότε της παρέας, και παραπονιόταν στον Γκάτσο ότι δεν μπορούσε να βρει ιδέες για ένα τραγούδι που χρωστούσε στον Ζυλ Ντασσέν για μία ταινία. Γύρισα στο σπίτι αρκετά μετά τα μεσάνυχτα, με είχε συνοδεύσει ο Γκάτσος, και δεν είχα καλά-καλά προλάβει να ανοίξω την πόρτα, όταν η μητέρα μου μού είπε ότι ο Χατζιδάκις τηλεφώνησε και ήθελε να πάω γρήγορα στο σπίτι του. Πήρα ένα ταξί και έτρεξα. Ως τότε χρησιμοποιούσα το λεωφορείο και το τραμ.
Manos a écrit « Les enfants du Pirée » note après note avec moi. Nous étions au « Floka », le repaire de la bande à l'époque, et il se plaignait à Gatsos de ne pas trouver d'idées pour une chanson qu'il devait à Jules Dassin pour un film. Je suis rentré chez moi bien après minuit, accompagné par Gatsos, et je n'avais pas encore eu le temps d'ouvrir la porte que ma mère m'a dit que Hatzidakis avait appelé et voulait que je passe rapidement chez lui. J'ai pris un taxi et je me suis précipitée. Jusqu'alors, j'utilisais le bus et le tramway.
Manos wrote ‘The Children of Piraeus’ note by note with me. We were at the ‘Floka’, the gang's hangout at the time, and he was complaining to Gatsos that he couldn't come up with any ideas for a song he owed to Jules Dassin for a film. I got home well after midnight, accompanied by Gatsos, and I hadn't even had time to open the door when my mother told me that Hatzidakis had called and wanted me to come over quickly. I took a taxi and rushed over. Until then, I had been using the bus and tram.

Ηταν πολύ νευρικός όταν τον βρήκα. Η κυρία Χατζιδάκι ήταν σχεδόν τρομοκρατημένη. Αρχισε να παίζει τις νότες καθισμένος στο σκαμπό στο πιάνο και μου ζήτησε να πω τις λέξεις: «Απ’ το παράθυρό μου στέλνω…». Λίγη ώρα αργότερα το τραγούδι ήταν έτοιμο. Τον έβλεπα όμως πολύ φορτισμένο συναισθηματικά από τη συγκίνηση της δημιουργίας. Γύρω στις 7 το πρωί ήρθαν η Μελίνα Μερκούρη και ο Ντασσέν, με τις πιζάμες, δεν θα την ξεχάσω ποτέ αυτή την εικόνα, για να το ακούσουν and the rest is history, που λέμε.
Il était très nerveux quand je l'ai retrouvé. Mme Hatzidakis était presque terrifiée. Il s'est assis sur un tabouret devant le piano et a commencé à jouer les notes, puis il m'a demandé de dire les paroles : « Ap' to parathiro mou steno... » (Depuis ma fenêtre, j'envoie...). Quelques instants plus tard, la chanson était prête. Mais je le voyais très ému par la création. Vers 7 heures du matin, Melina Merkouri et Dassin sont arrivés en pyjama, je n'oublierai jamais cette image, pour l'écouter, et le reste appartient à l'histoire, comme on dit.
He was very nervous when I found him. Mrs Hatzidakis was almost terrified. He sat down on a stool in front of the piano and started playing the notes, then asked me to say the words: ‘Ap' to parathiro mou steno...’ (From my window, I send...). A few moments later, the song was ready. But I could see that he was very moved by the creation. Around 7 o'clock in the morning, Melina Merkouri and Dassin arrived in their pyjamas, an image I will never forget, to listen to it, and the rest is history, as they say.

Αν υπάρχει ένα τραγούδι του που να με συγκινεί πιο πολύ σε σχέση με τα υπόλοιπα; Το «Χάρτινο το Φεγγαράκι» σε μουσική δική του και στίχους του Νίκου Γκάτσου. Εμφανιζόμουν θυμάμαι σε ένα κέντρο τότε και έκλεινα το πρόγραμμά μου με αυτό το κομμάτι. Ο Γκάτσος ένα βράδυ με πήρε παράμερα και μου είπε: «Ακουσε να σου πω, έχω την εντύπωση ότι δεν καταλαβαίνεις τι τραγουδάς». Και του λέω: «Γιατί, κύριε Γκάτσο; Το αγαπώ πάρα πολύ αυτό το τραγούδι και το τραγουδάω με τον δικό μου τον τρόπο. Αλλά θα προσπαθήσω κι άλλο». Ηξερα ότι με συνέκρινε με τη Μελίνα που το είχε πει με πολύ θεατρικό τρόπο στην παράσταση «Λεωφορείον ο Πόθος». Ηρθε και με άκουσε μερικές φορές ακόμη, μια νύχτα μάλιστα έφερε και τον Χατζιδάκι μαζί του και στο τέλος μου είπαν: «Εντάξει, το τραγούδι είναι πια δικό σου».
Y a-t-il une chanson de lui qui me touche plus que les autres ? « Hartino to Feggari » (La petite lune en papier), sur une musique de lui-même et des paroles de Nikos Gatsos. Je me produisais alors dans un club et je terminais mon programme avec cette chanson. Un soir, Gatsos m'a pris à part et m'a dit : « Écoute, j'ai l'impression que tu ne comprends pas ce que tu chantes. » Et je lui ai répondu : « Pourquoi, monsieur Gatsos ? J'aime beaucoup cette chanson et je la chante à ma manière. Mais je vais faire un effort supplémentaire. » Je savais qu'il me comparait à Melina, qui l'avait interprétée de manière très théâtrale dans la pièce « Le Bus du désir ». Il est venu m'écouter plusieurs fois, une nuit il a même amené Hatzidakis avec lui et à la fin ils m'ont dit : « D'accord, la chanson est désormais à toi ».
Is there one of his songs that touches me more than the others? ‘Hartino to Feggari’ (The Little Paper Moon), with music by himself and lyrics by Nikos Gatsos. I was performing in a club at the time and I ended my programme with this song. One evening, Gatsos took me aside and said, "Listen, I get the impression that you don't understand what you're singing. ' And I replied, “Why, Mr Gatsos? I really like this song and I sing it my way. But I'll make an extra effort.” I knew he was comparing me to Melina, who had performed it in a very theatrical way in the play “The Bus of Desire”. He came to listen to me several times, one night he even brought Hatzidakis with him, and in the end they said to me: ‘All right, the song is yours now.’

Ξέρετε, ο Μάνος στην αρχή δεν ήθελε καθόλου να πάω στο εξωτερικό. Το 1961 είχε γράψει τη μουσική για το γερμανικό ντοκιμαντέρ «Ελλάς, η Χώρα των Ονείρων», το soundtrack είχε μέσα πέντε τραγούδια που τα ερμήνευσα εγώ, το «Αθήνα», το «Πέλαγο είναι βαθύ», το «Τώρα που πας στην ξενιτιά» αλλά και το «Σαν σφυρίξεις τρεις φορές» που έμελλε να γίνει μία από τις μεγαλύτερες διεθνείς επιτυχίες όλης μου της καριέρας. Ακούγοντάς το οι γερμανοί παραγωγοί στα ελληνικά διαισθάνθηκαν τη δυναμική του και μου πρότειναν  να το πω στα γερμανικά ως «Weisse Rosen aus Athen» («Τα λευκά ρόδα της Αθήνας»). Ο Μάνος ήταν πολύ αρνητικός, όμως εγώ βρήκα το σθένος και επέμεινα. Τελικά γνώρισε τεράστια επιτυχία στη Γερμανία, με πωλήσεις που ξεπέρασαν τα 1,5 εκατομμύρια αντίτυπα μέσα σε λίγες εβδομάδες και αποτέλεσε τον πρώτο χρυσό δίσκο που πήρα στη ζωή μου. Το ίδιο τραγούδι το είπα και στα γαλλικά αλλά και στα αγγλικά, ως «White Rose of Athens», ακόμα και στα κορεατικά. Με αυτό το τραγούδι μπορώ να πω πως ξεκίνησε η καριέρα μου εκτός Ελλάδας.
Vous savez, au début, Manos ne voulait pas du tout que je parte à l'étranger. En 1961, il avait composé la musique du documentaire allemand « Hellas, le pays des rêves », dont la bande originale comprenait cinq chansons que j'interprétais : « Athènes », « La mer est profonde », « Maintenant que tu pars en exil » et « Si tu siffles trois fois », qui allait devenir l'un des plus grands succès internationaux de toute ma carrière. En l'écoutant en grec, les producteurs allemands ont senti son potentiel et m'ont proposé de la chanter en allemand sous le titre « Weisse Rosen aus Athen » (« Les roses blanches d'Athènes »). Manos était très réticent, mais j'ai trouvé le courage d'insister. Finalement, elle a connu un énorme succès en Allemagne, avec plus de 1,5 million d'exemplaires vendus en quelques semaines, et a été le premier disque d'or de ma vie. J'ai également interprété cette chanson en français et en anglais, sous le titre « White Rose of Athens », et même en coréen. Je peux dire que c'est avec cette chanson que ma carrière a débuté en dehors de la Grèce.
You know, at first, Manos didn't want me to go abroad at all. In 1961, he composed the music for the German documentary Hellas, Land of Dreams, whose soundtrack included five songs that I performed: Athens, The Sea is Deep, Now That You're Going into Exile, and If You Whistle Three Times, which would become one of the biggest international hits of my entire career. When the German producers heard it in Greek, they sensed its potential and suggested I sing it in German under the title ‘Weisse Rosen aus Athen’ (‘White Roses from Athens’). Manos was very reluctant, but I found the courage to insist. In the end, it was a huge success in Germany, selling over 1.5 million copies in a few weeks, and was the first gold record of my life. I also performed this song in French and English, under the title ‘White Rose of Athens’, and even in Korean. I can say that it was with this song that my career outside Greece began.

Από τα τέλη της δεκαετίας του ’80, το 1987 συγκεκριμένα, ξαναβρεθήκαμε καλλιτεχνικά. Κάναμε μαζί συναυλίες – στο Καλλιμάρμαρο πρώτα και στο Καστελλόριζο, στην Κόνιτσα και στην Καλαμάτα – αλλά και τον δίσκο «Οι Μύθοι μιας Γυναίκας» σε στίχους του Γκάτσου. Είχαμε μεγαλώσει, ζούσα ήδη για πολλά χρόνια μόνιμα στο εξωτερικό και όπως μπορείτε να φανταστείτε δεν είχαμε την ίδια σχέση όπως στα νεανικά μας χρόνια, όμως όποτε κι αν βρισκόμαστε με τον Μάνο για μένα ήταν θεός. Ο Χατζιδάκις ήταν άλλωστε πάντοτε δίπλα μου. Ξέρετε, δεν ήταν μόνο ο συνθέτης αυτών των τραγουδιών μου. Κάθε φορά που ανέβαινα στη σκηνή, ένιωθα ότι ήταν εκεί να με καθοδηγεί. Και όσο περνούν τα χρόνια, συνειδητοποιώ πως δεν τραγουδάω πια μόνο για μένα ή για το κοινό, αλλά και για εκείνον
À partir de la fin des années 80, en 1987 plus précisément, nous nous sommes retrouvés artistiquement. Nous avons donné des concerts ensemble – d'abord au Kallimarmaro, puis à Kastellorizo, Konitsa et Kalamata – et nous avons également enregistré l'album « Οι Μύθοι μιας Γυναίκας » (Les mythes d'une femme) sur des paroles de Gatsos. Nous avions grandi, je vivais déjà depuis de nombreuses années à l'étranger et, comme vous pouvez l'imaginer, nous n'avions plus la même relation que dans notre jeunesse, mais chaque fois que je rencontrais Manos, il était pour moi un dieu. Hatzidakis était d'ailleurs toujours à mes côtés. Vous savez, il n'était pas seulement le compositeur de mes chansons. Chaque fois que je montais sur scène, je sentais qu'il était là pour me guider. Et au fil des ans, je me rends compte que je ne chante plus seulement pour moi ou pour le public, mais aussi pour lui.
From the late 1980s, in 1987 to be precise, we reconnected artistically. We gave concerts together – first at the Kallimarmaro, then in Kastellorizo, Konitsa and Kalamata – and we also recorded the album ‘Οι Μύθοι μιας Γυναίκας’ (The Myths of a Woman) with lyrics by Gatsos. We had grown up, I had already been living abroad for many years and, as you can imagine, we no longer had the same relationship we had in our youth, but every time I met Manos, he was like a god to me. Hatzidakis was always by my side. You know, he wasn't just the composer of my songs. Every time I went on stage, I felt that he was there to guide me. And over the years, I've realised that I no longer sing just for myself or for the audience, but also for him.

η συνέντευξη της Νάνας Μούσχουρη δόθηκε στον δημοσιογράφο Γιώργο Νάστο και δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Το Βήμα" σε ειδικό αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι και κυκλοφόρησε 19/10/2025. 
L'interview de Nana Mouskouri a été accordée au journaliste Giorgos Nastos et publiée dans le journal « To Vima » dans un numéro spécial consacré au centenaire de la naissance de Manos Hatzidakis, paru le 19/10/2025. 
The interview with Nana Mouskouri was given to journalist Giorgos Nastos and published in the newspaper ‘To Vima’ in a special issue dedicated to the centenary of Manos Hatzidakis' birth, published on October 19th 2025.